Hoe werkt een gezond oog?

Alles goed zien lijkt zo vanzelfsprekend. Maar eigenlijk is het een klein wonder. Je ogen zijn opgebouwd volgens een ingenieus ontwerp, dat ook nog eens feilloos samenwerkt met je hersenen! Hoe steekt dat in elkaar? Hoe werkt een gezond oog? Iris, staafjes & kegeltjes, oogbol, hoornvlies…wat is dat allemaal eigenlijk precies, wat doet het en waarom? Hoe ziet een oog eruit? Klaar voor een mini-anatomische les over het oog? Daar gaan we dan:  

Heb je het gevoel dat je steeds slechter ziet? Blijf dan niet langer met de klachten rondlopen, maar maak direct een vrijblijvende afspraak bij een opticien in de buurt. Dan weet je zeker dat je direct wordt geholpen!

Gezond oog: oogbol, traanvocht en bloedvaatjes

Je oog is een ronde bol die stevig in je oogkas ligt. Kleine spiertjes houden hem op zijn plaats en zorgen ervoor dat je je ogen kunt bewegen. De oogbol is gevuld met doorzichtig glasvocht, zo blijft hij mooi rond en je kunt er goed doorheen kijken. Traanvocht houdt de buitenkant van je ogen schoon en vochtig. Een traanbuisje aan de binnenkant van je oog voert overtollige traanvocht weer af, naar je neusholte. Twee bloedvaten zorgen voor de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen en twee andere voor de afvoer van afvalstoffen. Een heleboel kleine bloedvaatjes voeden je ogen tot in de kleine uithoekjes. Het oogwit geeft je oogbol rondom stevigheid. Een andere naam voor oogwit is ‘harde oogrok’; dat geeft een beter idee van de stugheid. Aan de voorkant gaat het oogwit over in je hoornvlies – de plek waar het licht naar binnen valt. Omdat je hoornvlies geen bloedvaatjes heeft (dat zou niet handig zijn, want daar kun je niet doorheen kijken), haalt het zuurstof en voedingsstoffen grotendeels uit de buitenlucht. Weet je meteen waarom het zo belangrijk is dat je contactlenzen zuurstofdoorlatend zijn.

Je iris en pupil

Achter je hoornvlies ligt je iris; dit is het gekleurde gedeelte van je oog . In het midden zit de pupil; dat zwarte rondje. Het is een opening die meer of juist minder licht naar binnen laat, net wat je oog nodig heeft om goed te kunnen zien. Als er heel helder licht is, vernauwt je pupil zich en wordt kleiner. En als het donker is vergroot de pupil zich juist, zodat er meer licht in je oog kan vallen. Mooi geregeld, toch. Je pupil werkt dus eigenlijk net als het diafragma van een camera. close-up oog

Scherp zien met je lens

Achter je iris ligt de ooglens . Hij is opgehangen aan de ‘accommodatiespier’, die helemaal rondom de lens ligt en ervoor zorgt dat je lens kan opbollen. Dat opbollen is nodig om de dingen van dichtbij goed te kunnen zien. Hoe boller de lens, hoe scherper het beeld op je netvlies wordt geprojecteerd – en je iets vlakbij goed kunt zien. Dit heet ‘accommoderen’. Als de accommodatiespier ontspannen is, is de lens afgeplat en kan je goed in de verte zien. Omdat de lens zo flexibel is, kun je makkelijk switchen tussen veraf en dichtbij .

Staafjes en kegeltjes: licht & donker, kleur & details

Het netvlies ligt achter in je oog. Het licht dat binnenkomt, valt op de lichtgevoelige cellen van je netvlies. Daarvan heb je twee soorten: staafjes en kegeltjes. De staafjes zorgen ervoor dat je licht en donker ziet. Met de kegeltjes kun je kleuren zien en ook de details van dingen die recht voor je zijn. Je gebruikt ze bijvoorbeeld om te lezen of naar je beeldscherm te kijken. In het midden van het netvlies ligt een gebied met heel veel kegeltjes: de ‘gele vlek’. Daarmee zie je het scherpst. De rest van de kegeltjes en staafjes liggen verspreid over je netvlies. Samen regelen ze dat je de ruimte waarin je bent kunt overzien, helemaal tot vanuit je ooghoeken.

Signalen naar je hersenen

De lichtgevoelige cellen van je netvlies vangen het licht dus op, maar toch heb je dan niet meteen een beeld. Dat gebeurt pas een fractie van een seconde later, als het licht is omgezet in miljoenen elektrische signalen. Via de oogzenuw gaan die signalen naar je hersenen – en pas daar worden ze omgezet in beelden. Je ziet dus alleen iets als je ogen en hersenen goed samenwerken. Diezelfde samenwerking heb je ook nodig om diepte te kunnen zien. Dat zit zo: omdat je twee ogen hebt, krijgen je hersenen twee beelden binnen die allebei net een beetje anders zijn. Die verschillen stemmen je hersenen op elkaar af en bepalen zo de positie van wat je ziet. Zo kun je diepte zien en daarmee dus afstanden inschatten. Al met al een verbazingwekkend complex systeem. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de afwijkingen die je kunt hebben, waardoor je wat hulp nodig hebt om scherp te zien. Bijvoorbeeld als je bijziend of verziend bent of een cilinderafwijking  hebt. Check de links als je meer wilt weten!

Heb je het gevoel dat je steeds slechter ziet? Blijf dan niet langer met de klachten rondlopen, maar maak direct een vrijblijvende afspraak bij een opticien in de buurt. Dan weet je zeker dat je direct wordt geholpen!

Plaats een reactie

Navigeer