Waar laat jij je oude lenzen? Gooi je ze in de prullenbak, het riool of bij het plastic afval? Een Amerikaanse onderzoeker ontdekte dat miljoenen mensen contactlenzen wegspoelen via de wc, het doucheputje of de wasbak. Met grote gevolgen voor de hele voedselketen. We leggen uit hoe dat in z’n werk gaat en wat je het beste kunt doen met je oude lenzen.
Contactlenzen zijn geliefd, vooral daglenzen worden steeds populairder. Geen wonder, want ze zijn superhandig en hygiënisch. Maar wat doe je ermee als ze ‘op’ zijn? Rolf Halden, onderzoeker aan de Arizona State University en lenzendrager, vroeg zich dat ook af. Het leidde tot een wetenschappelijk onderzoek naar (de gevolgen van) weggegooide lenzen.
Miljarden lenzen in het water
De resultaten zijn schokkend: het blijkt dat 10-15% van de Amerikaanse lenzendragers hun lenzen door het toilet, doucheputje of de wasbak spoelt. In totaal zijn dat minstens 14 miljard lenzen; dat is 200 ton plastic in het riool, per jaar! En dan hebben we het alleen nog maar over de VS. Waarschijnlijk gooien lenzendragers over de hele wereld hun lenzen weg via de wc, douche of wasbak. Al die oude lenzen zorgen voor een enorme plastic soep in het (zee)water. En uiteindelijk komt dat plastic op ons bord terecht…
Waarom zijn lenzen in het riool zo’n probleem?
Doorgespoelde lenzen belanden in het slib van het afvalwater. In de VS en veel andere landen, wordt dit slib vaak over landbouwgrond verspreid. En dan gaat het echt mis: contactlenzen zijn gemaakt van acrylglas, siliconen en fluorpolymeren; een combinatie die zorgt voor zachte, zuurstofdoorlatende lenzen. Als lenzen een tijd in het water en slib hebben gedobberd, verandert het materiaal van structuur. Micro-organismen (bacteriën, schimmels, etc.) breken de lenzen af tot piepkleine stukjes plastic: microplastic.
Microplastic in onze voedselketen
Het microplastic in de landbouwgrond wordt opgegeten door wormen, die worden opgegeten door vogels, die opgegeten worden door…enzovoorts. Zo dringt al dat microplastic steeds verder de voedselketen in.
Gelukkig belandt het Nederlandse slib niet op de akkers; het wordt gezuiverd en verbrand. Toch zal een deel van de doorgespoelde lenzen waarschijnlijk boven het slib blijven drijven en door de waterzuiveringsinstallaties heen glippen. Op die manier komen de microplastics van onze contactlenzen via slootjes, rivieren en zeeën uiteindelijk toch in de voedselketen terecht – en daarmee in ons lichaam.
Waar moet je je oude lenzen weggooien?
Simpel: gooi je oude lenzen bij het plastic afval. Je kunt ze bijvoorbeeld verzamelen in een leeg plastic potje; als dat vol is, kan je het in een keer in de plastic verzamelzak doen. Enne…vergeet niet de verpakkingen van je daglenzen ook bij het plastic afval te gooien. Verzamelt jouw gemeente nog geen plastic afval? Doe je oude lenzen dan in de prullenbak, dat is in ieder geval veel milieubewuster dan in het afvalwater.
Reageren is niet mogelijk